Paqëndrueshmëria e punës, pasiguria e shkaktuar nga pandemia e koronavirusit në tregun e punës, vala e pushimeve nga puna në grupe globale, pagat e ulëta dhe rritja e inflacionit po shkaktojnë shqetësim tek punëtorët kudo në të gjitha nivelet dhe moshat. Por sipas studiuesve dhe ekspertëve, në kaosin global të punës, të cilin disa e konsiderojnë si një “krizë të përhershme”, ekziston një klasë punëtorësh që konsiderohen më të shqetësuarit nga të gjithë. Këta janë të rinjtë e Gjeneratës Z (të lindur nga mesi i viteve 1990 deri në fillim të viteve 2010), të cilët e kanë nisur jetën e tyre profesionale disa vite më parë ose tani.
Sipas një sondazhi të Cigna International Health me afro 12,000 punëtorë nga e gjithë bota, 91% e njerëzve midis moshës 18 dhe 24 vjeç thonë se janë të stresuar.
Studimet tregojnë se Gen Z po shfaqet si demografia më e stresuar në vendin e punës, duke luftuar për të përballuar sfidat. Të njëjtat të dhëna tregojnë se pothuajse një e katërta e të anketuarve e kësaj gjenerate (23%) e konsiderojnë këtë stres të pamenaxhueshëm, ndërsa përqindja dërrmuese prej 98% deklaron se përballet me simptoma ku ndihen pa energji.
Por pse janë të rinjtë në tregun e punës ata që e kanë më të vështirë të plotësojnë kërkesat e jetës profesionale?
Edhe pse paniku i përhapur i shkaktuar nga pandemia e koronavirusit në të gjithë botën dhe në çdo fushë të jetës është ulur kryesisht, viti 2023 mbetet ende jashtëzakonisht stresues për punëtorët. Sipas shifrave nga raporti i këtij viti nga Workhuman, kriza e kostos së jetesës po shkakton stres dhe ankth në 84% të punëtorëve britanikë. Situata është e ngjashme në shumë pjesë të botës, nga Irlanda në SHBA dhe Kanada. E gjithë kjo duket edhe më dërrmuese për Gjeneratën Z. Të dhënat nga firma konsulente McKinsey & Company tetorin e kaluar treguan se punëtorët në këtë grup kishin më shumë gjasa se të anketuarit e tjerë (26%, krahasuar me 20%) të deklaronin se paga e tyre nuk i lejon ata të kenë një “cilësi të mirë jetese” në situatën e dhënë financiare. Sipas të dhënave, punëtorët e Gen Z po kursejnë më pak para ndërsa po luftojnë shumë, krahasuar me gjeneratat e tjera, për të arritur një moment historik të jetës, siç është blerja e një shtëpie.
Megjithatë, përveç faktorit ekonomik, punëtorët e rinj kanë më shumë vështirësi edhe në marrëdhëniet ndërpersonale. “Për ta ka ende shumë pyetje në lidhje me etikën e miqësive të punës, veshjen e zyrës dhe kufijtë profesionalë,” shpjegon Eliza Philby, studiuese me një rol këshillues për kompanitë për rekrutimin dhe menaxhimin e 20-vjeçarëve. Philby beson se brezi Z e përjeton mjedisin e punës edhe më armiqësor për shkak të kushteve të veçanta në të cilat ata hynë në tregun e punës. Ata që kaluan universitetet, u detyruan të mbaronin dhe të merrnin diplomën të izoluar, në mjedise mësimore plotësisht virtuale gjatë pandemisë, duke u hedhur thuajse menjëherë në një situatë emergjente dhe të pasigurt pune e financiare, dhe po përnballen me kërcënimin e largimit të përhershëm nga puna. Deri në vitin 2025, Gjenerata Z do të përbëjë 27% të fuqisë punëtore në vendet e Organizatës për Bashkëpunim dhe Zhvillim Ekonomik (OECD). Dhe nëse shumica mbetet kaq e stresuar, Nishizaki vlerëson se kjo do të rezultojë “katastrofike, ekonomikisht, shoqërore dhe në shumë fusha të tjera”./Revista Psikologjia
